O tym jak bardzo prawo może być zawiłe i skomplikowane, już chyba każdy wie. „Prawo pracy pod lupą”, to cykl wpisów dotyczących zagadnień prawnych, które są istotne z punktu widzenia pracownika, a nie zawsze są w pełni jasne. Podajemy je w przystępnej formie pytań i odpowiedzi. Tym razem, poruszamy zagadnienia dotyczące rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem.
- Kto może rozwiązać umowę o pracę za wypowiedzeniem?
Może to zrobić zarówno pracownik, jak i pracodawca. Oczywiście, taka umowa zostaje rozwiązana po zakończeniu przewidzianego ustawowo okresu wypowiedzenia.
- Jestem zatrudniona w oparciu o umowę o pracę, ale jest to mój okres próbny. Jeśli chciałabym wypowiedzieć umowę, to jaki jest okres wypowiedzenia?a) 3 dni robocze -> w przypadku 2-tygodniowego okresu próbnego;
b) 1 tydzień -> jeśli przewidziany okres próbny trwa dłużej niż 2 tygodnie, ale mniej niż 3 miesiące;
c) 2 tygodnie -> w przypadku 3-miesięcznego okresu próbnego.
- Pracuję w mojego pracodawcy już 2 lata. Ile wynosi mój okres wypowiedzenia?
W tym przypadku, obowiązuje Cię miesięczny okres wypowiedzenia (umowa na czas określony i nieokreślony). Dokładna rozpiska przedstawia się następująco:
a) 2 tygodnie -> tyle wynosi okres wypowiedzenia, jeśli byłabyś zatrudniona krócej niż 6 miesięcy;
b) 1 miesiąc -> w przypadku zatrudnienia min. 6 miesięcy;
c) 3 miesiące -> jeśli zatrudniona jesteś u danego pracodawcy co najmniej 3 lata.
Jest natomiast pewien wyjątek, w związku z którym okres wypowiedzenia może (ale nie musi) ulec wydłużeniu. Zobacz w punkcie 4.
- Czego dotyczy wyjątek wspomniany powyżej?
W przypadku, jeśli dane stanowisko związane jest z odpowiedzialnością materialną za powierzone mienie (najczęściej dotyczy to handlowców, sprzedawców, kasjerów), w umowie o pracę można zawrzeć informację, że okres wypowiedzenia jest następujący:
a) 1 miesiąc -> jeśli byłabyś zatrudniona krócej niż 6 miesięce;
b) 3 miesiące -> jeśli byłabyś zatrudniona minimum 6 miesięcy.
- Złożyłam wypowiedzenie 2 czerwca. Czy mój okres wypowiedzenia zakończy się 2 lipca i wtedy będę mogła już podjąć pracę u nowego pracodawcy?
Nie. Okres wypowiedzenia zaczyna się liczyć od pierwszego dnia kalendarzowego miesiąca, który następuje po miesiącu złożenia wypowiedzenia. Oznacza to, że w tym przypadku zakończy się on dopiero 31 lipca.
- Zatrudniono mnie 15 września. W tym roku, będę już 3 rok zatrudniona u aktualnego pracodawcy. Kiedy najpóźniej muszę złożyć wypowiedzenie, aby mieć nadal miesięczny okres wypowiedzenia?
Najpóźniej, musiałabyś złożyć wypowiedzenie do końca lipca. Okres wypowiedzenia zaczyna się liczyć od pierwszego dnia kalendarzowego miesiąca, który następuje po miesiącu złożenia wypowiedzenia, czyli w tym przypadku kończyłby się 31 sierpnia. Gdybyś złożyła wypowiedzenie w sierpniu, to okres wypowiedzenia pokrywałby się z dniem, w którym mijają Ci 3 lata u danego pracodawcy, co automatycznie spowodowałoby wydłużenie tego okresu do 3 miesięcy.
- Czy istnieje szansa, aby skrócić okres wypowiedzenia i jakoś dogadać sie z pracodawcą?
Tak, jeśli obie strony tak się dogadają, to można ustalić wcześniejszy termin rozwiązania umowy.
- Pracuję w mojego pracodawcy już 3 rok. Niestety, ostatnio firma ogłosiła upadłość i wypowiedziała mi umowę. Czy nadal mój okres wypowiedzenia będzie wynosił 3 miesiace?
Niekoniecznie. Jeśli pracodawca ogłosił upadłość, bądź likwidację, albo z jakiejkolwiek przyczyny niedotyczącej pracownika, wypowiedział mu umowę, to aby jeszcze szybciej rozwiązać umowę, może skrócić 3-miesięczny okres wypowiedzenia do minimum 1 miesiąca. Natomiast wtedy, pracownikowi przysługuje odszkodowanie i również ten czas wliczany jest do okresu zatrudnienia.
- Jaka jest wysokość odszkodowania za skrócenie okresu wypowiedzenia w sytuacji wspomnianej w punkcie 6?
Pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia.
- Czy jeśli pracodawca wypowie mi umowę, to czy muszę dalej świadczyć pracę?
Niekoniecznie. Pracodawca może zwolnić takiego pracownika z obowiązku świadczenia pracy do końca okresu wypowiedzenia, a pracownik nie utraci prawa do wynagrodzenia.
- Jeśli pracodawca wypowie mi umowę, to czy otrzymam urlop w celu poszukiwania nowej pracy?
Tak. Co więcej, w tym czasie zachowujesz prawo do wynagrodzenia. Zwolnienie na czas poszukiwania pracy wynosi:
a) 2 dni robocze -> jeśli masz 2-tygodniowy i miesięczny okres wypowiedzenia;
b) 3 dni robocze -> jeśli przysługuje Ci 3-miesięczny okres wypowiedzenia (nawet jeśli okres ten zostanie skrócony. Patrz punkt 6).
- Mam umowę na czas nieokreślony. Czy pracodawca tak po prostu, bez uzasadnienia może mi wypowiedzieć umowę?
Nie do końca. Jeśli pracodawca chce wypowiedzieć umowę, musi pisemnie poinformować o tym zakładową organizację związkowę i podać przyczynę. Jeśli ta organizacja uzna, że takie wypowiedzenie jest bezzasadne, to ma 5 dni na pisemne zgłoszenie zastrzeżeń i dopiero wtedy podejmowane są dalsze kroki.
Oczywiście nie dotyczy to sytuacji, gdy pracodawca ogłasza upadłość, bądź likwidację. Wtedy zastosowania nie mają również przepsiy szczególne, odnozące się do ochrony pracowników przed rozwiązaniem/wypowiedzeniem umowy o pracę.
- W jakiej sytuacji pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę?
a) Jeśli brakuje Ci nie więcej niż 4 lata do wieku emerytalnego (pod warunkiem, że okres zatrudnienia umożliwia Ci uzyskanie prawa emerytalnego z dniem osiągnięcia tego wieku. Warto pamiętać, że nie ma to zastosowania, jeżeli pracownik uzyska prawo do renty z uwagi na całkowitą niezdolność do pracy;
b) W czasie Twojego urlopu;
c) W czasie innej usprawiedliwionej nieobecności, jeśli nie upłynął czas, który uprawnia pracodawcę do rozwiązania umowy bez wypowiedzenia.
Oczywiście nie dotyczy to sytuacji, gdy pracodawca ogłasza upadłość, bądź likwidację. Wtedy zastosowania nie mają również przepisy szczególne, odnoszące się do ochrony pracowników przed rozwiązaniem/wypowiedzeniem umowy o pracę.
Artykuł powstał w oparciu o Kodeks Pracy (Ustawa z dnia 26.06.1974 r. Kodeks pracy wraz z późniejszymi zmianami)
