6 inspirujących wystąpień, 6 różnych perspektyw i 1 motyw przewodni: motywacja wewnętrzna! To kolejne wydarzenie, które potwierdza, że każdy musi znaleźć coś, co jest dla niego ważne i że każdego motywuje zupełnie coś innego, a kluczem do sukcesu i szczęśliwego życia jest życie w zgodzie z tymi wartościami. Mija już tydzień od konferencji „Uskrzydlić orła, czyli jak rozwijać młodzież zgodnie z talentami”, a nasze głowy są przepełnione licznymi refleksjami po tym wydarzeniu. Jest ich jeszcze więcej niż na początku. Znacie już nas dość dobrze i wiecie, że wiedzą uwielbiamy się dzielić, a zatem….uchylimy rąbka tajemnicy, o czym usłyszeliśmy i co naprawdę nas zaintrygowało.
The science of motivation – nauka o motywacji (motywacja młodzieży uczącej się w wieku 14-25) – Maggi M. Reiss
Początek konferencji i od razu wyczuwalna pozytywna energia i poczucie realizacji misji. Do mikrofonu podchodzi Maggi Reiss – współtwórczyni narzędzia Reiss Motivation Profile (głównym twórcą jest jej mąż: Steven- psycholog kliniczny, wykładowca na Ohio State University) i inicjatorka Reiss School Motivation Profile (który umożliwił przeniesienie RMP na grunt edukacji). Zaczyna snuć opowieść o badania naukowych, których celem było znalezienie odpowiedzi na pytanie: dlaczego niektórzy uczniowie nie osiągają wyników, na jakie ich stać?
Kluczem są tu motywatory, czyli to, czego pragniemy i w jakim stopniu. Na potrzeby edukacji, z oryginalnego kwestionariusza RMP usunięto 3 motywatory (gromadzenie, jedzenie, piękno) i pozostawiono wyłącznie poniższe:
Aktywność fizyczna: potrzeba częstych ćwiczeń, aktywności fizycznej;
Ciekawość: potrzeba zdobywania wiedzy, odkrywania prawdy (nie mylić z inteligencją);
Idealizm: potrzeba angażowania się w działalność społeczną i pro bono;
Honor: lojalność wobec zasad, obowiązkowość;
Kontakty społeczne: potrzeba częstych kontaktów z innymi ludźmi;
Niezależność: potrzeba niezależności, autonomii, samodzielności działania;
Porządek: potrzeba struktury i organizacji;
Rewanż: potrzeba rywalizacji, wyrównywania rachunków;
Rodzina: potrzeba troski o dobro rodziny, relacje z najbliższymi;
Spokój: potrzeba spokojnego i bezstresowego życia;
Status: potrzeba przynależności do elitarnego grona, dostępu do przywilejów;
Uznanie: potrzeba aprobaty społecznej;
Władza: informuje o potrzebie osiągnięć, wpływu, przywództwie.
Aby zrozumieć brak osiągania niedostatecznych wyników przez uczniów, należy przyglądać się nie ich zachowaniom, ale motywatorom, czyli co jest źródłem określonych działań. Na podstawie badań, wysunięto następujące wnioski:
- Jeśli dany uczeń ma niski motywator „ciekawość”, to 6 godzin w szkole będzie dla niego nie do wytrzymania, bo on nie lubi zbyt długiego procesu myślowego i zdobywania wiedzy. Jak wówczas motywować takiego ucznia? W przypadku zadań, proponować mu do rozwiązania testy wielokrotnego wyboru zamiast długich esejów do napisania. Możliwie najbardziej upraszczać zadania;
- Uczniowie z niskim motywatorem „porządek”, są elastyczni, ale często zapominają zabrać książki, zeszytu na zajęcia. Zdarzyć się może, że nawet jeśli odrobią pracę domową, to nie wezmą jej ze sobą na lekcję, bo zapomną. Jak motywować takiego ucznia? Tutaj dużą rolę odgrywają rodzice, którzy powinni sprawdzać, czy ich dziecko odrobiło i spakowało pracę domową;
- Uczniowie z wysokim motywatorem „uznanie” mogą nie osiągać satysfakcjonujących wyników, ponieważ są podatni na krytykę i odrzucenie. Są wewnętrznie niespójni, bo jeśli uważają, że są w stanie coś osiągnąć, to ciężko pracują, ale jeśli istnieje ryzyko porażki, to się poddają. Takich uczniów można motywować nagradzając ich np. za sam fakt wykonania danego zadania, niezależnie od tego, czy będzie poprawnie, czy nie;
- Są też uczniowie z niskim motywatorem „władza”. Są to osoby, które nie lubią zbyt ciężko pracować, nie są ambitne. W tym przypadku, można próbować zmniejszyć ilość zadań. Lepiej, żeby taki uczeń zrobił mniej niż nic;
- Uczniowie z niskim motywatorem „honor” będą tymi najmniej odpowiedzialnymi, którzy często się spóźniają, bądź nie przychodzą na zajęcia. Pokazujemy wówczas konsekwencje np. braku zadania. Praca domowa takich uczniów powinna być zawsze oceniana i sprawdzana, a jeśli nie będzie zrobiona, to muszą być wyciągnięte konsekwencje w postaci negatywnej oceny;
- Kolejny typ uczniów nieosiągających wyników, to osoby z wysokim motywatorem „rewanż”. Są to uczniowie którzy szybko się obrażają, biorą udział w szkolnych bójkach, lubią rywalizację. Często jest tak, że za swoje zachowanie trafiają na dywanik do dyrektora, są zawieszani, bądź nie przychodzą na zajęcia, a to skutkuje niedostatecznymi wynikami.
Oprócz badania niedostatecznych wyników w nauce, wspomniany formularz może służyć także do rozwiązywania długotrwałych konfliktów (należy zrozumieć, że jesteśmy inni i nauczyć się tolerować różnice w wartościach) oraz w celu planowania kariery. Istnieje przeświadczenie, że zawód powinno się dopasować do umiejętności i kompetencji. To prawda, ale musi być on także zgodny z naszymi potrzebami i motywacją wewnętrzną. Nie może być z tym sprzeczny.
Kolejna prelegentka zaprezentowała wyniki pilotażowego badania profili motywacyjnych. Celem jej badań było sprawdzenie, jakie są motywatory charakterystyczne dla pokolenia Y i czym różnią się w porównaniu do pokolenia X. To dobry krok ku temu, aby znaleźć odpowiedź na pytanie, jakie podejście do pracy i pracodawcy mają przedstawiciele tego pokolenia oraz jak dostosowywać miejsca pracy, aby stworzyć im jak najlepsze warunki do rozwoju. Te pytania są niezwykle ważne, zwłaszcza, że do 2025 roku, pokolenie Y będzie stanowiło aż 75% osób w wieku produkcyjnym.
Co ciekawe, dla pokolenia Y, najważniejsze motywatory, to „rodzina”, „spokój” oraz „uznanie:. Oznacza to, że ważną rolę przykładają do relacji, do tzw.work-life balance oraz mają dużą potrzebę bycia chwalonym, uzyskiwania informacji zwrotnej od przełożonych. Najniższe wartości uzyskał motywator „idealizm” oznaczający chęć pracy w imię społecznego dobra, pro bono. Pewnie dlatego, mówi się, że pokolenie Y jest nieco bardziej egoistyczne niż jego poprzednicy.
Zaskakuje także motywator „władza”. Dla Iksów, poczucie władzy, sam fakt bycia u sterów firmy jest niezwykle istotny. Igreki natomiast postrzegają to, jako możliwość uzyskania niezależności, decydowania o sobie i swoim czasie wolnym i dlatego chcą uzyskiwać stanowiska kierownicze.
Trzecia prelegentka już od samego początku mocno się wyróżniała. Gdy ujrzeliśmy wysoką kobietę w pomarańczowym garniturze od razu wyczuliśmy pozytywną energię, silną osobowość i wiarę w to, co robi. Nie myliśmy się.
Pani Beata opowiadała o badaniu wewnętrznej motywacji w sporcie i wynikach badań dla pięciu roczników młodych sportowców trenujących wyczynowo piłkę nożną w klubie Legia Warszawa.
Dla wszystkich 96 zawodników bardzo wysoki motywator „aktywności fizycznej” ma największe znaczenie. Drugi istotny czynnik, to wysoki motywator „rewanż”. Zawodnicy ci, pragną za wszelką cenę wygranej i nie akceptują porażek. Trzeci motywator, który uzyskuje u nich wysoki wynik, to „status”. Chcą przynależności do elitarnej grupy. Motywatory „ciekawość” oraz „uznanie” na niskim poziomie wskazują na pewność siebie oraz nastawienie na praktyczne wykorzystanie umiejętności, a przeciętny wynik motywatora „rodzina” na niedostateczne docenienie roli rodziny we własnym rozwoju, bądź uznanie rodziny za niekompetentnej w obszarze sportu.
Pani Beata, opowiedziała również o tym, że wcale nie zawsze jest tak, że sportowcy mają wysoki motywator aktywności fizycznej. Okazuje się, że nawet olimpijczycy traktują sport jako środek do celu, a nie cel sam w sobie. To dość zaskakujące spostrzeżenie.
Jedyny mężczyzna wśród prelegentów, przedstawiony jako twardy negocjator, dla którego rodzina jest największym priorytetem. Najważniejsze wnioski z jego wystąpienia:
- Najważniejsze jest dopasowanie zasobów ludzkich do aktualnych wyzwań;
- Przez aktywną postawę każdy z nas może poszukiwać dla siebie wyzwań, a kluczowa jest tu samoświadomość i komunikowanie tego, co potrafimy, a nie doszukiwanie się braków u siebie;
- Przedsiębiorstwa muszą nauczyć się dawać młodym ludziom możliwość realizowania się;
- Poszukując swojej zawodowej drogi, warto skorzystać z modelu jeża i zdefiniować, co jest Twoją pasją, co przyności korzyści materialne i w czym możesz być najlepszy. Wszystko to, co będzie się pokrywało w trzech obszarach jest tym, na czym warto się skupić.
Pani Melania opowiedziała natomiast o zastosowaniu RSMP w szkołach i porównała to narzędzie do aktualnie dostępnych testów zawodowych. Widzimy ogromny potencjał RSMP i mamy nadzieję, że już wkrótce będzie stanowił praktyczne narzędzie dla tysięcy uczniów, którzy już na etapie szkolnym będą mogli poznać siebie i dokonywać trafnych wyborów dotyczących ścieżki zawodowej.
Ostatnia prezentacja, pełna humoru i zaskakujących spostrzeżeń z perspektywy rodzica. Syn Pani Moniki, brał udział w teście RSMP, a wyniki były ogromnym zaskoczeniem dla rodziców. Pokazały, że ich syn – mimo, że prymus, uzyskujący doskonałe wyniki w nauce wcale nie ma wysokiego motywatora „ciekawość”. Fakt, że odnosi sukcesy w szkole wynika bardziej z motywatora „rewanż”, czyli chęci rywalizowania z innymi, a nie z samej chęci uzyskiwania wiedzy. Igor, uczy się, gdy widzi celowość danego działania. Musi znać odpowiedź na pytanie: po co.
